Tuesday, October 4, 2016

เชือดไก่ให้ลิงดู ตอนโจโฉตัดผม


โจโฉเดินทางออกจากเมืองฮูโต๋เพื่อที่จะไปกำจัดเตียวสิ้วและเล่าเปียวผ่านทุ่งนาเข้าที่กำลังสุก ครั้นชาวบ้านได้ข่าวว่าโจโฉยกทัพมาก็เกรงกลัว โจโฉนั้นได้ข่าวก็วางแผนซื้อใจชาวบ้านติดประกาศห้ามผู้ใดทำนาข้าวของชาวบ้านเสียหายผู้ใดฝ่าฝืนจะถูกประหารชีวิต ชาวบ้านรู้ต่างก็ศรัทธาในตัวโจโฉเป็นอันมาก ทหารทุกคนต่างก็ยำเกรง ผ่านนาเข้าก็ค่อยๆแหวกไป

โจโฉนั้นนั่งบนหลังม้าทันใดนั้นเองฝูกนกบินผ่าน ม้าของโจโฉตกใจ กระโดดวิ่งเข้าไปนาข้าวทำให้นาข้าวของชาวบ้านเสียหายเป็นอันมาก

โจโฉได้คิดอุบายซื้อใจทหารอีกครั้ง จึงเรียกแม่ทัพนายกองมาประชุมกันว่าควรจะจัดการกับเหตุการณ์ที่ตนทำนาข้าวเสียหายยังไง แม่ทัพนายกองได้ยินก็ต่างคิดว่ามันไม่ใช่ความผิดของโจโฉดังนั้นไม่ควรถือโทษเพราะโจโฉเองก็ไม่ได้ตั้งใจกระทำ ถ้าจะโทษต้องโทษฝูงนกและม้า



โจโฉได้ยินจึงพูดว่า "ตัวเรานั้นเป็นผู้ใหญ่ หากทำผิดแล้วไม่ลงโทษจะมีวินัยศึกไว้ทำไม หากเป็นเช่นนี้แล้วก็จะไม่ได้อยู่ในสัตย์ที่ตัวเองได้ประกาศไว้" ว่าแล้วโจโฉก็ชักกระบี่ออกมาทำท่าว่าจะเชือดคอตัวเอง บรรดาแม่ทัพทหารต่างก็ไม่แจ้งในอุบายจึงพากันเข้าไปห้ามโจโฉไว้


กุยแกที่อยู่ไกล้ๆนั้นจึงเดินเข้าไปยื้อกระบี่ออกจากโจโฉแล้วก็พูดว่า "ตัวนายท่านนั้นกระทำผิดแล้วยอมรับผิดนั้นเห็นสมควรอยู่แล้ว แต่จะมาฆ่าตัวเองนั้นมิได้ หากนายท่านตายไปทหารและประชาชนก็คงไม่มีที่พึ่ง" โจโฉหันไปหากุยแกแล้วกล่าวว่า ท่านว่าเช่นนี้ก็เห็นชอบ แต่จะขอให้เป็นคำขาดนั้นมิได้จำจะต้องทำให้เป็นตัวอย่าง ว่าแล้วโจโฉก็เอากระบี่ตัดมวยผมของตัวเอง จากนั้นก็สั่งให้ทหารเอามวยผมนี้ไปประกาศบอกทหารทุกคนว่าโจโฉนั้นได้ทำความผิดแต่ทหารทุกคนให้อภัยแล้วแต่อย่างไรก็ดีตัวโจโฉเองก็ยังทำโทษตัวเองให้เป็นแบบอย่างของวินัยศึก ทหารทุกคนรู้ต่างก็สนนเสริญและรักโจโฉเป็นอันมาก

คนจีนยุคโบราณถือหลักจารีตขงจื่อที่จะต้องกตัญญูโดยการรักษาทุกส่วนของร่างกายรวมทั้ง "ผม" ด้วย เนื่องจากเป็นสิ่งที่บิดา มารดาให้มา คนโบราณจึงไม่ตัดผม (คล้ายๆกับแฮหัวตุ้นกลืนลูกตา) และรักษาอย่างดี ดังนั้นการตัดผมจึงถือเป็นเรื่องใหญ่เหมือนถูกประหารชีวิต ในสมัยฮั่นและสมัยสามก๊กก็ยึดถือหลักนี้เช่นกัน

วิเคราะห์
อุบายของโจโฉนั้น คือการเชือดไก่ให้ลิงดู การซึ่งจะปกครองคนหมู่มากนั้นต้องอาศัยวินัยทัพและกว่าที่โจโฉจะสามารถสร้างวินัยทัพได้นั้นก็ต้องใช้ลูกเล่นนาๆนับประการ คนระดับกุยแกนั้นก็คงรู้ซึ้งเป็นอย่างดี แต่กุยแกไม่แสดงอาการท่าที่ ที่รู้ใจนายมากจนเกินไป กุยแกเลือกที่จะให้เหตุการณ์นี้ไหลไปตามน้ำ หากตอนนั้นกุยแกได้ทำท่าทีรู้ความคิดของนายตน ภัยก็จะมาถึงตัว (เหมือนเอียวสิ้ว) ฉะนั้นผู้ตามควรที่จะรู้ใจนาย มากกว่าการรู้ทันนาย

ไม่ว่าเหตุการณ์ครั้งนี้จะเป็นแผนของโจโฉหรือไม่ แต่ก็ได้ซื้อใจทหารได้เป็นอย่างยิ่ง แสดงให้เห็นว่าผู้นำนั้นกระทำผิดแล้วก็ต้องลงโทษมิเช่นนั้นจะมีกฎไว้ทำไมและนี่ก็เป็นหนึ่งในสุดยอดความเป็นผู้นำของโจโฉ

Saturday, October 1, 2016

เชือดไก่ให้ลิงดู ตอนโจโฉยืมหัว



ในตอนที่โจโฉยกทัพบุกอ้วน แต่ยังไม่สามารถพิชิตอ้วนสุดได้ เสบียงไกล้จะหมด สถานการณ์เริ่มลำบาก โจโฉได้ไปยืมเสบียงจากซุนเซ็กแต่ก็ไม่เพียงพอสำหรับกองทัพตน อองเฮาซึ่งเป็นหัวหน้านายทหารฝ่ายเสบียงก็แจ้งโจโฉว่าเสบียงที่มีอยู่ไม่พอต่อการทำศึกระยะยาว หากทำศึกยืดเยื้อเสบียงก็จะหมด โจโฉจึงสั่งให้ลดการจำหนายเสบียงให้น้อยลองเพื่อยืดเวลาออกไป แต่อองเฮาท้วงว่าหากทหารไม่อิ่มกองทัพก็จะเสียขวัญและกำลังใจจะเกิดการระส่ำระสาย

โจโฉเองก็รู้ถึงเหตุผลนี้แต่ก็ไม่รู้จะทำประการใดจึงคิดอุบายผูกใจทหาร โจโฉจึงถามอองเฮาว่า เพื่อให้การเข้ายึดเมืองลำหยงสำเร็จโดยเร็ว ข้าพเจ้าจะขอยืมของสิ่งหนึ่งจากท่านจะได้หรือไม่ อองเฮาพาซื่อจึงตอบว่าถ้าแม้นข้าพเจ้ามีสิ่งของใดที่จะช่วยให้ท่านยึดเมืองลำหยงได้โดยเร็วแล้ว ข้าพเจ้าก็พร้อมที่จะมอบแก่ท่านด้วยความเต็มใจ

โจโฉได้ยินดังนั้นก็ยินดี สั่งทหารให้จับตัวอองเฮาไว้แล้วเรียกเพชรฆาตเข้ามา อองเฮาเห็นดังนั้นก็ตกใจถามว่านี่เกิดเรื่องราวใดกัน โจโฉจึงตอบว่าของที่ ข้าพเจ้าต้องการยืมศีรษะของท่านเพื่อใช้บำรุงขวัญทหารให้มีน้ำใจ โจโฉสัญญากับอองเฮาว่าจะเลี้ยงดูครอบครัวข้างหลังเป็นอย่างดี อย่าได้เป็นทุกข์ใจห่วงใยอีกเลย

ตอนคำที่โจโฉประกาศลงโทษอองเฮานั้น โจโฉประกาศว่า "อองเฮานั้นโกงข้าว จึงแจกข้าวถังเล็ก ให้ตัดสินลงโทษด้วยการตัดหัว"

โจโฉใช้เทคนิคเชือดไก่ให้ลิงดู โดยปั้นเรื่องว่าใครที่คดโกงนั้นจะมีโทษถึงตาย เมื่อทหารเห็นโจโฉตัดหัวอองเฮา ทุกคนก็ไม่มีใครกล้าที่จะโกงหรือขัดคำสั่งโจโฉอีก....